Classificatie van emoties en gevoelens Welkom op mrte.shop: kopen huren tweedehands De website mrte.shop kan wellicht bijdragen aan minder verbruik en minder consumeren, onder andere door hergebruik. Om na te gaan hoe we ons kunnen bewegen binnen onze leefwereld, zouden we eerst kunnen pogen om onze begrippen te ordenen. Elke begrippen-ordening is altijd vanuit de visie van levende wezens. Een experimenteel en amateuristisch voorbeeld van begrippen-ordening is het MRTE-indelingsmodel. Binnen een ordening van begrippen kun je inzoomen op de ordening van begrippen betreffende emoties en gevoelens. Emoties en gevoelens bepalen mede ons gedrag, inclusief hoe we omgaan met de aanwending van middelen en consumptie. _________________________________________________________________________________________________________________________________________ BEGIN classificatie van emoties en gevoelens volgens MRTE _________________________________________________________________________________________________________________________________________ Besef/bewustzijn/gewaarwording kan betrekking hebben op: - je eigen lichaam en - de omgeving waarin je lichaam verkeert Besef/bewustzijn/gewaarwording bestaat uit: - rationale/verstandelijke componenten - gevoelscomponenten (emoties en gevoelens) Emoties en gevoelens zijn besef/bewustzijn/gewaarwording van aandriften/begeerten/behoeften/humeuren/neigingen/opwellingen/stemmingen/verlangens met verschillende gradatie/grootte/hevigheid/intensiteit/kracht. Bij de classificatie van emoties en gevoelens binnen het MRTE-indelingsmodel wordt geen onderscheid gemaakt in gradatie/grootte/hevigheid/intensiteit. Het onderscheid in gradatie/grootte/hevigheid/intensiteit is soms niet altijd duidelijk, want de woorden die zouden kunnen verwijzen naar de intensiteit van een emotie, kunnen voor verschillende personen sterk verschillen in intensiteit. Binnen het MRTE-indelingsmodel worden 4 archetypische cycli onderscheiden, elk bestaande uit een indeling in 4 componenten. Abstracte indeling MRTE: - M materie {echt} {onwaar} {waar} {onecht/info} - R ruimte {zender} {medium} {bericht/info} {ontvanger} - T tijd {uiten} {nieuws/info} {denken/voelen/geloven/weten} {waarnemen} - E energie {veroorzaken/info} {tegenwerken} {meewerken} {resulteren} Hieronder staat een classificatie van basale emoties en gevoelens volgens de: - T-indeling. - E-indeling Elke besef/bewustzijn/gewaarwording van aandriften/begeerten/behoeften/humeuren/neigingen/opwellingen/stemmingen/verlangens - bestaat uit verstandelijke - (belang) en gevoelscomponenten (belangstelling) - kan leiden tot uitingen, w.o. gezindheden/meningen/oordelen Emoties en gevoelens geven lichaam en geest informatie om op een bepaalde manier in beweging te komen en/of te handelen, de functie van emoties en gevoelens is dus lichaam en geest van informatie voorzien: invloed uitoefenen op lichaam en geest. Emoties en gevoelens "strijden" om aandacht/besef/bewustzijn/gewaarwording om belangrijk(st) gevonden te worden. Lichaam en geest kunnen een deel van die "strijd" reguleren. Hoe zwaar telt het belang van de verschillende emoties en gevoelens? - wat is hun aard/afkomst? - wat is hun gradatie/grootte/hevigheid/intensiteit? - wat zijn de overige psychische -, lichamelijke - en omgevingsomstandigheden? Emoties/gevoelens die aandacht/besef/bewustzijn/gewaarwording kunnen intensiveren zijn bv.: - schrik en verbazing ; normaal is: verwachting ; verbazing lijkt een (zeer) milde vorm van schrik - nieuwsgierigheid (willen weten ; kennisbehoefte) - liefde/voorkeur De indeling betreft een subjectief gevoelde - en subjectief beredeneerde/gevoelde indeling. De eerste indeling is E: oorzaak en gevolg en daartussen de emoties/gevoelens tussen oorzaak en gevolg: - veroorzakende emoties hebben ook gevolgen, maar de functie is o.h.a. direct/snel reageren je kijkt vooral vooruit, wat te doen, hoe te reageren - resulterende emoties hebben ook oorzaken, maar de functie is o.h.a. langdurend evalueren, je kijkt vooral terug, wat was het gedrag, wat is er gedaan, hoe werd er gereageerd door jezelf en door je omgeving - instrumentele emoties zijn voornamelijk gericht op het meten De tweede indeling is E: "slecht" en "goed" ten aanzien van het beschouwde onderwerp/zaak In onderstaand schema betekent: - t = tegenwerken ~ "slecht" - m = meewerken ~ "goed" ________________________________________________________________________________________________________ veroorzakende emoties t/"slecht" m/"goed" ________________________________________________________________________________________________________ afkeer/haat voorkeur/liefde perceptie van jezelf ; bv. ook honger, dorst, slaap angst moed/durf/lef perceptie van je omgeving m.b.t. je eigens vermogens ________________________________________________________________________________________________________ instrumentele emoties (m/t): voornamelijk gericht op het meten ________________________________________________________________________________________________________ resulterende emoties t/"slecht" m/"goed" ________________________________________________________________________________________________________ pijn/verdriet blijdschap/vreugde spijt voldoening de oorzaken liggen voor een belangrijk deel bij jou schaamte trots de oorzaken liggen voor een belangrijk deel bij jou en - t: anderen zijn benadeeld - m: anderen zijn bevoordeeld boosheid/woede genegenheid de oorzaken liggen voor een belangrijk deel bij anderen jaloezie/afgunst medelijden de oorzaken liggen voor een belangrijk deel bij anderen en - t: anderen zijn bevoordeeld en jij bent benadeeld - m: anderen zijn benadeeld en jij bent bevoordeeld ________________________________________________________________________________________________________ Voorbeelden van indeling met: M Materie {echt} {onwaar} {waar} {info} R Ruimte {bron} {route} {verplaatst_deel} {bereik} T Tijd {S->O} {buiten_S} {binnen_S} {O->S} E Energie {oorzaak} {tegenwerken} {meewerken} {gevolg} Opmerkingen: - De aanduidingen onder 1 2 3 en 4 kunnen oorzaak en gevolg zijn, maar niet noodzakelijk. - 2 is hieronder info als de inwendige beleving van - en met 4 (info als buitenverplaatsing) - R: - bron: omgeving = O - bereik: jij = S = Subject - verplaatste_delen: info - route: 1. omgeving -> jij 2. inwendig jij 3. jij -> omgeving 4. inwendig omgeving ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ 1 2 3 4 {O->S} {binnen_S} {S->O} {buiten_S} oorzaak gevoel zoeken_naar vondst ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ jij_bemerkt_of_ondervindt_nadeel afkeer/haat/walging afwijzen - lijst_E_{t}{ondergaan} lijst_E_{t}{tegenstaan} lijst_E_{t}{afwijzen} - <-> jij_bemerkt_of_ondervindt_voordeel behoeften/liefde/verlangen/voorkeur bekrachtigen - lijst_E_{m}{ondergaan} lijst_E_{m}{houden_van} lijst_E_{m}{bekrachtigen} - jij_bemerkt_of_ondervindt_gevaar angst/ongerustheid/stress/zorgen mijden/vluchten veiligheid lijst_E_{t}{o}{info}{ontmoedigen}{waarschuwen} lijst_E_{t}{o}{info}{ontmoedigen}{angst} lijst_T_{3}{ontkoppelen}{sociaal}{mijden} lijst_E_{m}{beschermen} <-> jij_bemerkt_of_ondervindt_kansen_(buit/prooi) actiebereidheid/durf/lef/moed veroveren/vangen verovering/vangst lijst_E_{m}{o}{info}{aanmoedigen}{beloven} lijst_E_{m}{o}{info}{aanmoedigen}{moed} - - ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ jij_ondervindt_nadeel/schade pijn/verdriet/teleurstelling - - lijst_E_{t}{g}{verliezen} lijst_E_{t}{g}{verdriet} - - lijst_E_{t}{g}{mislukken} - - - lijst_E_{t}{ongezond} - - - - - onwaar:_je_groot_houden - <-> jij_ondervindt_voordeel/winst bevrediging/blijdschap/tevredenheid/vreugde - - lijst_E_{m}{g}{winnen} lijst_E_{m}{g}{plezier} lijst_E_{m}{g}{lukken} - - - lijst_E_{m}{gezond} - - - - - onwaar:_je_blijdschap_verbergen - jij_laat_benadelen/mislukken spijt repareren - lijst_E_{t}{dysfunctioneren} lijst_E_{t}{g}{info}{beschuldigen}{jezelf} lijst_E_{m}{repareren} - - - onwaar:_doen_of_je_neus_bloedt - <-> jij_laat_bevoordelen/slagen voldoening/tevredenheid - - lijst_E_{m}{functioneren} - - - jij_benadeelt_anderen schaamte/schuldgevoel onzichtbaar_zijn met_rust_gelaten_worden lijst_E_{t}{dysfunctioneren}{openbaar} lijst_E_{t}{g}{info}{disrespect}{schaamte} omg:lijst_E_{t}{g}{info}{disrespect}{beledigen} - - - onwaar:_heilig_boontje_spelen - <-> jij_bevoordeelt_anderen trots zichtbaar_zijn in_de_aandacht_staan lijst_E_{m}{functioneren}{openbaar} lijst_E_{m}{g}{info}{respect}{trots} omg:lijst_E_{m}{g}{info}{respect}{complimenteren} - - - onwaar:_je_bijdragen_relativeren - ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ anderen_benadelen/bedreigen_jou boosheid/woede/irritatie beschuldigen/straffen anderen_worden_gecorrigeerd - lijst_E_{t}{g}{info}{disrespect}{boosheid} lijst_E_{t}{g}{straffen} - - - lijst_E_{t}{o}{info}{ontmoedigen} - - - lijst_E_{t}{g}{info}{bekritiseren} - - - onwaar:_je_inhouden/boosheid_opkroppen - <-> anderen_bevoordelen_jou dankbaarheid bedanken/belonen - - lijst_E_{m}{g}{info}{respect}{dank} lijst_E_{m}{g}{belonen} - - - onwaar:_afstandelijk_doen - anderen_zijn_bevoordeeld jaloezie/afgunst tegenwerken - lijst_E_{m}{voortrekken} lijst_E_{t}{jaloezie} lijst_E_{t} - - - onwaar:_doen_alsof_het_je_niet_uitmaakt - <-> anderen_zijn_benadeeld medelijden meewerken - lijst_E_{t}{achterstellen} lijst_E_{m}{medelijden} lijst_E_{m} - - - onwaar:_doen_alsof_het_je_koud_laat - ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ - Voorbeelden lijst_E_{t}: {asociaal} {bedriegen} {brutaal} {gierigheid} {misbruiken} {pesten} {pijnigen} {provoceren} {slaan} {stelen} {terroriseren} {voordringen} - Voorbeelden lijst_E_{m}: {doneren} {samenwerken} {sociaal} {sponsoren} {troosten} {voor_laten_gaan} De emoties afkeer/haat en voorkeur/liefde kunnen duiden op heel veel verschillende doelen, zie bv. de lijsten: - {houden_van} voor behoeften/liefde/verlangen/voorkeur - {tegenstaan} voor afkeer/haat Voorbeelden van onderwerpen, waarvan lijsten met {houden_van} en/of {tegenstaan} zijn: - {aanvallen} - {alleen} - {bemoeien} - {bouwen} - {dier} - {doneren} - {drugs} - {eten_en_drinken} - {flierefluiten} - {gehoorzaam} - {gierigheid} - {groep} - {hoogte} - {huisvesting} - {kletsen} - {kopen} - {leven} - {licht} - {mens} - {mystiek} - {natuur} - {ondernemen} - {overschatten} - {pesten} - {plezier} - {regeren} - {ruimte} - {schoonmaken} - {seks} - {snel} - {spanning} - {spel} - {stof} - {strijden} - {stukmaken} - {veranderen} - {verdedigen} - {vervoermiddelen} - {verzamelen} - {bevrijden} - {vervuilen} - {werken} - {weten} - {zelf} - {rondzwerven} Een paar voorbeelden van {tegenstaan} en/of {houden_van} _________________________________________________________________________________________________________________________________________ 1 2 3 4 {O->S} {binnen_S} {S->O} {buiten_S} oorzaak gevoel zoeken_naar vondst _________________________________________________________________________________________________________________________________________ alleen_zijn eenzaamheid gezelschap/gezelligheid/geborgenheid verlichting gebrek_aan_spanning saaiheid/verveling leuke_spanning/humor/amusement/ontspanning verlichting gebrek_aan_voorspoed wanhoop/pessimisme hoop/optimisme verlichting je_vol_eten_en_drinken aandrang plassen/poepen verlichting wakker_blijven gebrek_aan_slaap slapen uitgerustheid _________________________________________________________________________________________________________________________________________ - Resulterende emoties en gevoelens kunnen het gevolg zijn van menselijk - en/of dierlijk ((a)sociaal) gedrag. Resulterende emoties en gevoelens hebben een functie en kunnen in een oorspronkelijke vorm of in een "herinneringsvorm" vervolgens ook weer een sterke drang/motivatie/oorzaak zijn om deze resulterende emoties en gevoelens: - na te streven of - te vermijden, te compenseren of teniet te doen en hebben daarmee ook een functie als veroorzakende emoties en gevoelens. - De emoties en gevoelens die worden uitgedrukt door samenstellingen met bv.: -cultuur -geest -klimaat -milieu -omgeving -sentiment -sfeer -stemming worden (deels) beschouwd als door meer mensen gedeelde emoties en gevoelens en worden daarom beschouwd als voornamelijk sturende emoties en gevoelens. - {houden_van} en {tegenstaan} impliceren {info}{voelen} - De veroorzakende emoties en gevoelens, alsook de resulterende emoties en gevoelens, staan onder andere in: - lijst_E_{t}{tegenstaan} en afgeleide lijsten - lijst_E_{m}{houden_van} en afgeleide lijsten - lijst_E_{t}{houden_van} en afgeleide lijsten - De instrumentele emoties en gevoelens staan onder andere in: - lijst_E_{mt}{info}{voelen}{typen} - Maar niet alle woorden betreffen emoties en gevoelens in de (afgeleide lijsten van): - lijst_E_{t}{tegenstaan} - lijst_E_{m}{houden_van} - lijst_E_{t}{houden_van} - afkeer en haat: (vermeende) oorzaak is niet altijd bekend ; gericht tegen personen en/of objecten -> oorzakelijke emotie boosheid : (vermeende) oorzaak is bijna altijd bekend ; gericht tegen personen -> resulterende emotie jaloezie : (vermeende) oorzaak is bijna altijd bekend ; gericht tegen personen -> resulterende emotie ________________________________________________________________________________________________________________ BEGIN gerelateerde lijsten_zonder_{houden_van}_of_{tegenstaan} lijsten_met_{houden_van}_of_{tegenstaan} ________________________________________________________________________________________________________________ .. lijst_E_{m}{houden_van}{genegenheid} .. lijst_E_{m}{houden_van}{genegenheid}{zoenen} lijst_E_{t}{g}{straffen}{wreken} lijst_E_{t}{houden_van}{wreken} lijst_{veranderen} lijst_E_{t}{tegenstaan}{veranderen} lijst_{veranderen} lijst_E_{m}{houden_van}{veranderen} lijst_E_{leven} lijst_E_{t}{tegenstaan}{leven} lijst_E_{leven} lijst_E_{m}{houden_van}{leven} lijst_T_{2}{info}{weten} lijst_E_{t}{tegenstaan}{weten} lijst_T_{2}{info}{weten} lijst_E_{m}{houden_van}{weten} lijst_E_{t}{bedreigen} lijst_E_{t}{tegenstaan}{spanning} lijst_E_{t}{bedreigen} lijst_E_{m}{houden_van}{spanning} lijst_E_{o}{biologisch} lijst_E_{m}{houden_van}{natuur} lijst_T_{2}{info}{geloven}{typen}{kunst} lijst_E_{m}{houden_van}{kunst} lijst_E_{economie}{termen} lijst_E_{m}{houden_van}{ondernemen} lijst_E_{t}{stukmaken} lijst_E_{t}{houden_van}{stukmaken} lijst_E_{m}{vergroten}{bouwen} lijst_E_{m}{houden_van}{bouwen} lijst_E_{t}{dysfunctioneren}{flierefluiten} lijst_E_{t}{houden_van}{flierefluiten} lijst_E_{doen} lijst_E_{m}{houden_van}{werken} lijst_T_{snelheid}{:>}{snel} lijst_E_{t}{houden_van}{snel} lijst_E_{spel}{termen} lijst_E_{t}{houden_van}{spel}{typen} lijst_E_{spel}{termen} lijst_E_{m}{houden_van}{spel}{typen} lijst_T_{2}{info}{geloven}{typen}{mystiek}{termen} lijst_E_{t}{houden_van}{mystiek} lijst_T_{2}{info}{geloven}{typen}{mystiek}{termen} lijst_E_{m}{houden_van}{mystiek} lijst_R_{vorm}{:!}{hoogte} lijst_E_{t}{tegenstaan}{hoogte} lijst_T_{3}{info}{beeld} lijst_E_{t}{tegenstaan}{licht} lijst_R lijst_E_{t}{tegenstaan}{ruimte}{typen} lijst_R_{C}{vervoermiddelen}{..} lijst_E_{t}{tegenstaan}{vervoermiddelen}{typen} lijst_E_{t}{vervuilen} lijst_E_{t}{tegenstaan}{vervuilen} lijst_E_{m}{schoonmaken} lijst_E_{m}{houden_van}{schoonmaken} lijst_M_{stof}+lijst_E_{stof} lijst_E_{t}{tegenstaan}{stof} lijst_T_{1}{eten_en_drinken} lijst_E_{t}{houden_van}{eten_en_drinken} lijst_T_{1}{eten_en_drinken}{t}{(te_)weinig} lijst_E_{t}{tegenstaan}{honger_en_dorst} lijst_E_{economie}{termen} lijst_E_{t}{houden_van}{kopen} lijst_T_{1}{ontvangen+verwerven} lijst_E_{m}{houden_van}{verzamelen} lijst_T_{1}{omhullen}{huisvesting} lijst_E_{m}{houden_van}{huisvesting} lijst_T_{2}{rondzwerven} lijst_E_{m}{houden_van}{rondzwerven} lijst_E_{m}{g}{plezier} lijst_E_{m}{houden_van}{plezier} .. lijst_E_{t}{houden_van}{drugs} .. lijst_E_{t}{houden_van}{drugs}{M} .. lijst_E_{t}{houden_van}{drugs}{drank} .. lijst_E_{t}{houden_van}{drugs}{drank}{M} lijst_T_{3}{ontkoppelen}{sociaal}{alleen} lijst_E_{t}{tegenstaan}{alleen} lijst_E_{m}{functioneren}{zelfredzaam} lijst_E_{t}{houden_van}{zelf} lijst_E_{m}{functioneren}{zelfredzaam} lijst_E_{m}{houden_van}{zelf} lijst_E_{m}{functioneren}{zelfredzaam} lijst_E_{t}{tegenstaan}{zelf} lijst_M_{leven}{groep} lijst_E_{t}{houden_van}{groep} lijst_M_{leven}{groep} lijst_E_{m}{houden_van}{groep} lijst_M_{leven}{groep}{familie} lijst_E_{t}{houden_van}{groep}{familie} lijst_M_{leven}{groep}{familie} lijst_E_{m}{houden_van}{groep}{familie} lijst_M_{leven}{groep}{typen} lijst_E_{t}{tegenstaan}{groep}{typen} lijst_M_{leven}{groep}{typen} lijst_E_{m}{houden_van}{groep}{typen} lijst_M_{leven}{mens} lijst_E_{m}{houden_van}{mens} lijst_M_{leven}{fauna}{gebruiksdier}{typen} lijst_E_{t}{tegenstaan}{dier}{typen} lijst_M_{leven}{fauna}{gebruiksdier}{typen} lijst_E_{m}{houden_van}{dier}{typen} lijst_E_{t}{gierigheid} lijst_E_{t}{houden_van}{gierigheid} lijst_E_{m}{doneren} lijst_E_{m}{houden_van}{doneren} lijst_T_{1}{koppelen}{sociaal}{bemoeien} lijst_E_{m}{houden_van}{bemoeien} lijst_E_{mt}{3}{info}{sturen} lijst_E_{m}{houden_van}{regeren} lijst_E_{m}{gehoorzaam} lijst_E_{m}{houden_van}{gehoorzaam} lijst_E_{m}{bevrijden} lijst_E_{m}{houden_van}{bevrijden} lijst_E_{spel}{seks} lijst_E_{t}{tegenstaan}{seks} lijst_E_{spel}{seks} lijst_E_{m}{houden_van}{seks} lijst_E_{spel}{seks} lijst_E_{m}{houden_van}{seks}{(te_)veel} lijst_E_{t}{info}{geluid}{spraak}{kletsen} lijst_E_{m}{houden_van}{kletsen} lijst_E_{t}{aanvallen} lijst_E_{t}{houden_van}{aanvallen} lijst_E_{m}{verdedigen} lijst_E_{m}{houden_van}{verdedigen} lijst_E_{mt}{strijden}+lijst_E_{t}{info}{geluid}{spraak}{zeuren} lijst_E_{t}{houden_van}{strijden}{ruzie} lijst_E_{t}{pesten} lijst_E_{t}{houden_van}{pesten} lijst_E_{t}{bedriegen}{overschatten}{jezelf} lijst_E_{t}{houden_van}{overschatten}{jezelf} ________________________________________________________________________________________________________________ END gerelateerde lijsten_zonder_{houden_van}_of_{tegenstaan} lijsten_met_{houden_van}_of_{tegenstaan} ________________________________________________________________________________________________________________ Voorbeelden van instrumentele emoties en gevoelens: actualiteitsbesef actualiteitsbewustzijn actualiteitsgevoel afhankelijkheidsbesef afhankelijkheidsbewustzijn afhankelijkheidsgevoel albesef albewustzijn algevoel belevingsgevoel bestaansbesef bestaansbewustzijn bestaansgevoel bewegingsgevoel bewegingszin buikgevoel/buikgevoelens camerabesef camerabewustzijn cameragevoel cijfergevoel controlegevoel culturele_klimaat dagbewustzijn dansgevoel dichterlijk_gevoel doodsbesef doodsbewustzijn doodsgevoel draaggevoel drukgewaarwording drukzin duurzaamheidsbesef duurzaamheidsbewustzijn duurzaamheidsgevoel déjà_vugevoel eigendomsbesef eigendomsbewustzijn eigendomsgevoel eindejaarsgevoel energiebesef energiebewustzijn evenwichtsgevoel evidentiebesef evidentiebewustzijn evidentiegevoel fatsoensbesef fatsoensbewustzijn fatsoensgevoel filmbesef filmbewustzijn filmgevoel fraudebesef fraudebewustzijn fraudegevoel geloofsbesef geloofsbewustzijn geloofsemotie geloofsgevoel geluidsgewaarwording generatiebesef generatiebewustzijn generatiegevoel geurgewaarwording geurzin gewrichtssensatie godsbesef godsbewustzijn godsdienstbesef godsdienstbewustzijn godsdienstgevoel godsdienstig_besef godsdienstig_bewustzijn godsdienstig_gevoel godsgevoel gutfeeling hittegevoel identiteitsbesef identiteitsbewustzijn identiteitsgevoel ik-besef ik-bewustzijn ik-gevoel inlevingsgevoel innerlijk_kompas integriteitsbesef integriteitsbewustzijn integriteitsgevoel intuïtiviteit/intuïtie kerstgevoel ketenbesef ketenbewustzijn ketengevoel klankgevoel klankgewaarwording kleurgevoel kleurgewaarwording klimaatbesef klimaatbewustzijn klimaatgevoel kostenbesef kostenbewustzijn kostengevoel kunstbegrip kunstbesef kunstbewustzijn kunstgevoel kunstgevoeligheid kwaliteitsbesef kwaliteitsbewustzijn kwaliteitsgevoel lichaamsbesef lichaamsbewustzijn lichaamsgevoel lichtgewaarwording lichtzin maatbesef maatgevoel machinegevoel marktbesef marktbewustzijn marktgevoel materiaalgevoel mediabesef mediabewustzijn mediagevoel merkbesef merkbewustzijn merkgevoel milieubesef milieubewustzijn milieugevoel modebesef modebewustzijn modegevoel moraliteitsbesef moraliteitsbewustzijn moraliteitsgevoel moreel_besef moreel_bewustzijn moreel_gevoel motorgevoel muziekbesef muziekbewustzijn muziekgevoel muzikaal_gevoel nachtbesef nachtbewustzijn nachtgevoel natuurlijk_gevoel/natuurlijke_gevoelens normaalgevoel normbesef normbewustzijn normgevoel omgevingsbesef omgevingsbewustzijn omgevingsgevoel onderbuikgevoel/onderbuikgevoelens paasbesef paasbewustzijn paasgevoel pensioenbesef pensioenbewustzijn pensioengevoel pijnbesef pijnbewustzijn pijngevoel pijngewaarwording plichtsbesef=plichtbesef plichtsbewustzijn/plichtbewustzijn plichtsgevoel/plichtgevoel prijsbesef prijsbewustzijn prijsgevoel probleembesef probleembewustzijn probleemgevoel realiteitsbesef realiteitsbewustzijn realiteitsgevoel realiteitszin rechterdenker rechtsbesef rechtsbewustzijn rechtsgevoel rechtvaardigheidsbesef rechtvaardigheidsbewustzijn rechtvaardigheidsgevoel reukgewaarwording reukzin richtingbesef richtingbewustzijn richtinggevoel richtingsbesef richtingsbewustzijn richtingsgevoel rijgevoel risicobesef risicobewustzijn risicogevoel ritmegevoel roepingsbesef roepingsbewustzijn roepingsgevoel rolbesef rolbewustzijn ruimtebesef ruimtebewustzijn ruimtegevoel ruimtelijk_inzicht schoonheidsbesef schoonheidsbewustzijn schoonheidsgevoel schoonheidszin seksebesef seksebewustzijn seksegevoel smaakgevoel smaakgewaarwording smaakzin spiergevoel spiergewrichtszin standsgevoel=propriocepsis statusbesef statusbewustzijn statusgevoel stijlbesef stijlbewustzijn stijlgevoel stressemotie stressgevoel stuurgevoel taalbesef taalbewustzijn taalgevoel/taalgevoeligheid tastgevoel tastgewaarwording tastzin tijdsbesef tijdsbewustzijn tijdsgevoel toekomstbesef toekomstbewustzijn toekomstgevoel urgentiebesef urgentiebewustzijn urgentiegevoel verantwoordelijkheidsbesef verantwoordelijkheidsbewustzijn verantwoordelijkheidsgevoel verantwoordelijkheidszin vibratiegevoel vibratiegewaarwording vingerspitsengevoel vingertoppengevoel vormbesef vormbewustzijn vormgevoel vrijheidsbesef vrijheidsbewustzijn vrijheidsgevoel waakbewustzijn waardigheidsbesef waardigheidsbewustzijn waardigheidsgevoel waardigheidszin warmtegevoel warmtegewaarwording wereldbesef wereldbewustzijn wereldgevoel werkelijkheidsbesef werkelijkheidsbewustzijn werkelijkheidsgevoel werkelijkheidsverbeelding werkelijkheidszin zelfbesef zelfbewustzijn zelfgevoel ziekte-inzicht ziektebesef ziektebewustzijn ziektegevoel zielsbesef zielsbewustzijn zielsgevoel zinsgewaarwording zintuiglijk_besef zintuiglijk_bewustzijn zintuiglijk_gevoel/zintuiglijke_gevoelens zintuiglijke_gewaarwording _________________________________________________________________________________________________________ BEGIN verwachting en verbazing _________________________________________________________________________________________________________ - verwachting betreft geloofsvoorstellingen m.b.t. de toekomst -> geloven/geloof - verbazing betreft een plotseling wantrouwen ((milde) schrik) t.a.v.: - je verwachtingen en/of - je waarnemingen en/of - de waargenomen werkelijkheid a.g.v. waarnemingen die in tegenspraak zijn met je verwachtingen -> wantrouwen/ongeloof - verbazing kan zijn: - zelf_de_verbazing_ondergaan of - iemand_de_verbazing_laten_ondergaan - verbazing verstoort je geloof in je verwachting en kan leiden tot allerlei gevoelens, bv. moed, angst, dankbaarheid, boosheid, blijheid, verdriet _________________________________________________________________________________________________________ END verwachting en verbazing _________________________________________________________________________________________________________ _________________________________________________________________________________________________________________________________________ END classificatie van emoties en gevoelens volgens MRTE _________________________________________________________________________________________________________________________________________ MRTE-redactie info@mrte.info